ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΛΟΓΟΥ
Η ανάπτυξη του λόγου του παιδιού ακολουθεί ορισμένα στάδια, καθώς υπάρχουν κάποια βασικά ορόσημα στη γλωσσική του εξέλιξη*. Παρόλα αυτά, το κάθε παιδί μπορεί να έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης. Όταν, όμως, παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις είναι απαραίτητο να γίνεται εκτίμηση από κάποιον ειδικό.
Ένα παιδί παρουσιάζει καθυστέρηση λόγου όταν η γλώσσα που χρησιμοποιεί δεν ανταποκρίνεται στο επίπεδο της χρονολογικής του ηλικίας και ο λόγος και η ομιλία του αναπτύσσονται με πιο αργό ρυθμό. Επίσης, όταν το παιδί αργεί να μιλήσει, όταν δυσκολεύεται να κατανοήσει το λόγο και να εκφραστεί. Σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί να επηρεαστούν όλα τα επίπεδα του λόγου, όπως είναι η φωνολογία, η σύνταξη, η γραμματική και το λεξιλόγιο.
*Γλωσσικά ορόσημα
Σε ηλικία 12 μηνών, το παιδί αρχίζει να χρησιμοποιεί τις πρώτες λέξεις όπως «μαμά – μπαμπά» και προσπαθεί να μιμηθεί διάφορους ήχους. Αναγνωρίζει λέξεις για καθημερινά αντικείμενα όπως ποτήρι και ξεκινάει να ανταποκρίνεται σε απλές λεκτικές εντολές όπως «έλα εδώ». Επιπλέον, αλληλεπιδρά με τους οικείους του με το χαμόγελο και τη βλεμματική επαφή.
Σε ηλικία 2 ετών, το παιδί αναπτύσσει το λεξιλόγιο του, χρησιμοποιεί δύο λέξεις μαζί όπως «μαμά νερό», ακολουθεί πιο σύνθετες εντολές, κατανοεί απλές ερωτήσεις και δείχνει αντικείμενα και εικόνες. Η άρθρωση σε αυτή την ηλικία μπορεί να μην είναι καθαρή.
Σε ηλικία 3 ετών, χρησιμοποιεί 3 λέξεις μαζί, χρησιμοποιεί άρθρα, αντωνυμίες, τον πληθυντικό αριθμό, κατανοεί έννοιες, όπως μεγάλο – μικρό και απλές ιστορίες.
Σε ηλικία 4 ετών, η ομιλία του παιδιού προσεγγίζει την ομιλία του ενήλικα όσον αφορά στη γραμματική και στο συντακτικό και η ομιλία του είναι καταληπτή.
Ένα παιδί 5 ετών κατανοεί σύνθετες οδηγίες, χρησιμοποιεί πολύπλοκες προτάσεις και μπορεί να διηγηθεί μία ιστορία.